بسیاری از ما محصولاتی با برچسب «بدون گلوتن» را در داروخانه‌ها یا فروشگاه‌ها دیده‌ایم و شاید درباره ضرورت استفاده از این محصولات یا میزان سلامت آن‌ها پرسش‌هایی در ذهن‌مان ایجاد شده باشد.

گلوتن نوعی پروتئین ترکیبی است که در برخی غلات مانند گندم، جو، چاودار و برخی انواع جو دوسر یافت می‌شود و نقش مهمی در ایجاد بافت، کشسانی و قوام نان و فرآورده‌های آردی دارد. این پروتئین علاوه بر نقش ساختاری، حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی ارزشمندی مانند آهن، ویتامین‌های گروه B و منیزیم است و به عنوان منبع فیبر، در حفظ سلامت دستگاه گوارش نقش بسزایی دارد.

با این حال، در برخی افراد، به‌ویژه مبتلایان به بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن، مصرف این ترکیب می‌تواند باعث بروز التهاب، اختلالات گوارشی، کم‌خونی و سوء‌جذب مواد مغذی شود. از این رو، تولید و عرضه‌ی محصولات بدون گلوتن برای حفظ سلامت این گروه از بیماران ضروری است.

در آزمایشگاه کنترل غذا، دارو و تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، کنترل و پایش دقیق محصولات دارای برچسب «بدون گلوتن» با استفاده از روش‌های نوین سنجش ایمونولوژیکی انجام می‌شود. یکی از این روش‌ها، استفاده از کیت‌های الایزا (ELISA) است که قادر است میزان دقیق گلوتن موجود در مواد غذایی را در سطوح بسیار پایین اندازه‌گیری کند.

این آزمون‌ها منطبق بر استانداردهای ملی و بین‌المللی انجام می‌شود تا اطمینان حاصل گردد محصولاتی که با عنوان «بدون گلوتن» یا «کم‌گلوتن» به بازار عرضه می‌شوند، واقعاً دارای حد مجاز قابل قبول بوده و برای مصرف افراد حساس ایمن باشند.

به این ترتیب، آزمایشگاه کنترل غذا و داروی شیراز با بهره‌گیری از فناوری‌های به‌روز، استانداردهای معتبر و نیروهای متخصص، نقش مهمی در تضمین سلامت عمومی و حمایت از مصرف‌کنندگان ایفا می‌کند و اطمینان از سلامت محصولات بدون گلوتن را برای جامعه فراهم می‌سازد.

دکتر «سمانه بینا» کارشناس آزمایشگاه مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شیراز